Wosk, lakier, olejowosk, bejca – metody zabezpieczenia drewna
Jak to urządzić?Jak osiągnąć idealne wykończenie drewna? Wosk do drewna, bejca, olejowosk – każda z tych metod ma swoje wady, zalety i funkcje. Poznaj je, aby wybrać najlepszą opcję dla Twojego projektu. Dowiedz się, jak prawidłowo aplikować każdy z tych produktów, aby uzyskać trwałe i estetyczne wykończenie, które będzie służyło przez lata.
Wykończenie drewna – estetyka i trwałość
Drewno, będące materiałem pochodzenia naturalnego, wymaga zabezpieczenia przed czynnikami zewnętrznymi. Od wyboru powłoki zależeć będzie nie tylko trwałość Twojego projektu, lecz także jego wygląd oraz metoda aplikacji. Zachęcamy do zapoznania się z zaletami i wadami, a także zastosowaniem czterech sposobów na zabezpieczenie drewna.
Wosk do drewna
Woskowanie jest jednym z najstarszych sposobów zabezpieczania drewna. Obecne na rynku woski przeważnie bazują na składnikach pochodzenia naturalnego – pośród nich zasługujący na szczególną uwagę wosk pszczeli. Stosując go, możesz nadać drewnu ciepły delikatny połysk i zachować jego naturalną barwę. Ponadto wosk wnika w drewno, tworząc ochronną warstwę, jednocześnie nie zamykając całkowicie porów – dzięki temu materiał może „oddychać”.
Woskowanie drewna – jak to zrobić?
Do naniesienia wosku pszczelego na powierzchnię drewna będziesz potrzebować szmatki, którą należy rozetrzeć wosk na materiale, następnie ściągając nią nadmiar produktu. Po wyschnięciu wosku trzeba go wypolerować, również za pomocą szmatki.
Wosk pszczeli do drewna – plusy i minusy
Największym atutem stosowania wosku pszczelego do zabezpieczania drewna jest naturalny wygląd tak wykończonego materiału. Jeśli zależy Ci na zachowaniu oryginalnego rysunku słojów i koloru, wosk pszczeli delikatnie go wzmocni, nadając satynowy połysk jego powierzchni. Dodatkowo, zawoskowane drewno jest przyjemne w dotyku, co może być wykorzystane przy zabezpieczaniu rękojeści narzędzi kuchennych.
Wosk pszczeli możesz także śmiało stosować jako zabezpieczenie blatów kuchennych oraz desek do krojenia, gdyż jest dopuszczalny do kontaktu z żywnością i bezpieczny dla zdrowia.
Musisz jednak pamiętać, że taka metoda zabezpieczenia drewna ma również swoje wady. Największą z nich jest niska odporność na uszkodzenia mechaniczne, ponieważ wosk nie tworzy twardej powłoki na powierzchni drewna. Z tego samego powodu drewno jest słabo chronione przed wilgocią, ponieważ woda będzie wnikać w materiał przez niedomknięte pory.
Innymi powodami, dla których powinieneś rozważyć swój wybór, są czasochłonność aplikacji, i konieczność jej powtarzania. Powłoka woskowa wymaga regularnego odnawiania, aby utrzymać ochronę i wygląd drewna.
Bejca do drewna
Bejcowanie drewna to nic innego, jak nanoszenie na jego powierzchnię barwnika rozcieńczonego w wodzie, oleju, bądź innym rozpuszczalniku. Produkt ten wsiąka w materiał, zamiast pozostać na powierzchni, dzięki temu usłojenie jest nadal widoczne, a kolor – trwały. Za pomocą bejcy możesz zatem zmienić kolor drewna, jednocześnie zachowując jego naturalny rysunek.
W zależności od liczby naniesionych warstw efekt koloryzacji może być subtelny lub intensywny. Istnieje wiele gatunków bejc do drewna. Możesz za jej pomocą delikatnie podkreślić charakter materiału poprzez przyciemnienie lub zupełnie zmienić wygląd drewna, np. zabielając.
Pamiętaj, że bejca sama w sobie nie stanowi zabezpieczenia drewna przed czynnikami zewnętrznymi. Po bejcowaniu konieczna jest dodatkowa warstwa ochronna. Dlatego możesz zdecydować się na zastosowanie lakierobejcy, która oprócz koloryzacji drewna tworzy dodatkową powłokę.
Lakierobejca do drewna – plusy i minusy
Niewątpliwą zaletą lakierobejcy jest możliwość indywidualizacji wyglądu drewna. Dzięki szerokiemu wachlarzowi kolorów możesz dostosować barwę projektu do swoich preferencji, zachowując teksturę drewna dzięki transparentności produktu. Lakierobejca zabezpiecza również powierzchnię drewna, jak większość dostępnych na rynku lakierów. Lakierobejca ma też wady typowe dla lakierów, do których należą: dłuższy czas schnięcia i większa szkodliwość dla środowiska.
Bejca – zalety i wady
W przypadku zastosowania samej bejcy będziesz potrzebować dodatkowej warstwy ochronnej. Istotną wadą bejcowania jest także nierównomierność koloru. Drewno jako materiał niejednorodny nie będzie przyjmowało koloru wszędzie tak samo. Bejca na bazie rozpuszczalników będzie również wymagała więcej czasu do wyschnięcia.
Na szczęście aplikacja bejcy pozostawia szerokie pole do manewru – możesz to zrobić zarówno szmatką, jak i za pomocą pędzla lub metodą natryskową. Musisz pamiętać o zebraniu nadmiaru bejcy szmatką, by zabarwienie było bardziej równomierne.
Olejowosk do drewna
Innym produktem stosowanym do wykończenia drewna jest olejowosk. Stanowi on kombinację oleju i wosku. Olej zawarty w mieszance pozwala na głębszą penetrację, dzięki czemu nie tylko zwiększa trwałość powłoki i odporność na wilgoć, lecz także wzmacnia naturalny kolor drewna i jego rysunek. Wosk zapewnia satynowe wykończenie warstwy i sprawia, że drewno jest miłe w dotyku.
Olejowosk – plusy i minusy
Olejowosk ceniony jest za połączenie zalet obu zawartych w nim składników. Materiał zabezpieczony w ten sposób nie traci naturalnego wyglądu, jednocześnie jest bardziej odporny na czynniki zewnętrzne. Istotną zaletą tego produktu jest również łatwość aplikacji i odnowy warstwy – olejowosk ma płynną postać, dzięki czemu łatwo się nanosi za pomocą szmatki bądź pędzla. Ponadto zarówno olej jak i wosk najczęściej są pochodzenia naturalnego, zatem jest to rozwiązanie ekologiczne i bezpieczne.
Wybierając tę metodę musisz się zrobione liczyć z dłuższym czasem schnięcia za sprawą zawartego w mieszance oleju. Powłoka taka nie jest również zbyt odporna na intensywne zabrudzenia oraz uszkodzenia mechaniczne. Warstwa zabezpieczająca z czasem ulega degradacji, więc konieczne będzie odnowienie jej po pewnym czasie.
Lakier do drewna
Cieszące się niesłabnącą popularnością lakiery wciąż są chętnie stosowane jako zabezpieczenie drewna przed czynnikami zewnętrznymi. Dostępne na rynku lakiery do drewna zapewniają wodoodporną powłokę, oferując przy tym wykończenie od matowego przez satynowe, na pełnym połysku kończąc. Mnogość produktów służących do lakierowania sprawia, że każdy znajdzie coś dla siebie.
Jednymi z chętniej wybieranych lakierów są te bazujące na akrylu, które zapewniają umiarkowanie twardą powłokę, a przy tym jest łatwy w aplikowaniu. Tam, gdzie potrzebna jest zwiększona odporność na ścieranie, z pomocą przychodzi lakier poliuretanowy, najczęściej stosowany przy zabezpieczaniu podłóg. Z kolei lakier nitrocelulozowy ceniony jest za efekt „starzenia się” i integralność warstw powłoki, nadal chętnie stosowany przy wykańczaniu gitar. Przy tym paleta kolorów jest niemal nieograniczona, a sposobów aplikowania – wiele.
Lakier – plusy i minusy
Lakiery mają zdecydowaną przewagę nad innymi typami wykończeń drewna za sprawą odporności powłoki ochronnej. Jest ona wodoodporna i zabezpiecza materiał przed uszkodzeniami mechanicznymi. Dlatego lakiery chętnie stosowane są przy wykańczaniu blatów roboczych bez kontaktu z żywnością i podłóg.
Dodatkowo niektóre produkty wykazują zwiększoną odporność na promieniowanie UV i są przeznaczone do zabezpieczenia mebli ogrodowych lub elewacji. Dzięki szerokiej palecie barw możesz niemal dowolnie wykończyć swój projekt, dobierając przy tym transparentność warstwy bądź decydując się na całkowite krycie kolorem.
Jednak lakiery nie są wolne od wad. Najbardziej uciążliwą z nich jest szkodliwość za sprawą składu chemicznego, dlatego przy aplikacji lakierów musisz pamiętać o odzieży ochronnej, a także okularach i masce z filtrami węglowymi. Z tego samego powodu odradza się też stosowanie ich do przedmiotów narażonych na kontakt z żywnością. Ponadto lakierowanie wiąże się z długim czasem schnięcia, gdyż w zależności od rodzaju powłoka osiąga pełną twardość od dwóch godzin nawet do kilku dni. Inną wadą jest też możliwe rozwarstwianie się lakieru z upływem czasu, ponieważ w przeciwieństwie do innych powłok lakier nie wsiąka w strukturę drewna, a pozostaje na jego powierzchni. Z kolei lakiery wieloskładnikowe są wymagające pod względem doboru odpowiednich proporcji, bez których nie zdołasz uzyskać zamierzonych właściwości użytkowych.
Jakie wykończenie drewna wybrać?
Jak przedstawiliśmy powyżej, sposobów na wykończenie drewna jest wiele. Warto zwrócić uwagę na to, jaki efekt chcemy osiągnąć, a także na ostateczne przeznaczenie projektu.
-
Wosk – sprawdzi się w przypadku zabezpieczenia mebli oraz przedmiotów używanych wewnątrz, które nie są narażone na intensywne używanie. Zawoskowane drewno odwdzięczy się naturalnym wyglądem i jedwabistym połyskiem.
-
Bejca – idealna dla projektów wymagających wyrazistego koloru przy zachowaniu rysunku drewna. Bejcowana powierzchnia będzie jednak wymagała dodatkowego zabezpieczenia, np. lakieru, wosku lub oleju, chyba że zdecydujesz się na użycie lakierobejcy.
-
Olejowosk – dobry do uzyskania naturalnego wyglądu i ochrony drewna, lecz nie narażony na ekstremalne warunki. Nie zalecany do użytku zewnętrznego.
-
Lakier – sprawdzi się przy bardziej wymagających powierzchniach, w tym także tych użytkowanych na zewnątrz. Pamiętaj o: szkodliwości lakieru, konieczności odpowiedniego wymieszania w przypadku lakierów wieloskładnikowych, trudności w jego aplikowaniu i długim czasie schnięcia.
Ostateczny wybór powłoki zabezpieczającej drewno zależy od indywidualnych potrzeb i przeznaczenia projektu, jednak pamiętaj też o innych czynnikach, takich jak preferencje estetyczne, częstotliwość konserwacji oraz środowisko i bezpieczeństwo.
Artykuł sponsorowany
