Na straganie, w dzień targowy, takie słyszy się rozmowy – wiersz Brzechwy chodził mi po głowie, gdy wędrowałem ostatnio po targowisku. Nie było mi dane jednak głośno zacytować tychże rozmów, bo z ust wydarł się jedynie jęk: „Coooo? Przede mną w koszyczku leżała fasolka szparagowa”. Miałem już uknuty plan i oczami duszy widziałem ją podlaną bułką tartą z odrobiną czosnku, gdy zobaczyłem cenę. Nie mogłem uwierzyć: czterdzieści pięć złotych?!
Rozpaczliwie dopytałem miłą sprzedawczynię, czy fasolka aby nie jest pozłacana albo sprowadzona z Peru. Niestety, made in Poland, wyhodowana w cieplutkiej szklarni. Stąd niby ta cena. Kupiłem więc szparagi (też dobre z bułką tartą), a na fasolkę poczekam. Trafiłem też na tańszy (jednak!) bób i groszek cukrowy oraz malowniczo usmarowane czarnoziemem marchewki i pietruszki. A po powrocie do domu wprowadziłem w czyn smutny – dla warzyw oczywiście – finał dziecięcego wierszyka.
Przygotowałem zupę minestrone, czyli wrzuciłem pokrojone i wyłuskane warzywa do garnka z kawałkiem wędzonego boczku i pokrojonymi w kostkę pomidorami. Pogotowałem, dołożyłem pokruszone na kawałki spaghetti, a na koniec posypałem parmezanem. Zjadłem – była pyszna i niedługo znów sobie taką ugotuję.
A to feler – westchnął seler.
Przepis z powieści Fannie Flagg „Smażone zielone pomidory”
Weź:
- średni zielony pomidor na osobę
- tłuszcz z bekonu
- mąkę kukurydzianą
- mleko
- sól i pieprz
Pomidory pokrój w grube plastry. Posól, popieprz i obtocz w mące. Smaż na sporej ilości tłuszczu, aż się zarumienią. Zrób zasmażkę: do tłuszczu, który został na patelni, dodaj taką samą ilość mąki. Mieszaj, równocześnie podgrzewając. Potem wlej szklankę ciepłego mleka. Gotuj ciągle, mieszając, aż zasmażka zgęstnieje. Sos posól i popieprz. Polej pomidory.
Orientalna sałatka z bobem
Weź:
- pół kilo świeżego bobu
- 2 małe gęste jogurty (grecki, bałkański)
- 2 łyżki oliwy extra virgin
- łyżeczkę pasty harissa lub innej ostrej, paprykowej
- cytrynę •małą czerwoną cebulę
- mały pęczek kolendry
- garść nasion słonecznika
- garść nasion dyni
- garść orzechów włoskich
- 2 łyżki nasion sezamu
- sól i pieprz do smaku
Bób ugotuj w osolonym wrzątku, opłucz w zimnej wodzie, wyłuskaj. W misce wymieszaj harissę, oliwę, sok z cytryny i posiekaną nać kolendry. Dodaj bób i odstaw na kilka minut. Na patelni rozgrzej odrobinę oliwy, wrzuć pokrojoną w kostkę cebulę i smaż minutę. Dodaj nasiona i orzechy, smaż, mieszając jeszcze 2 minuty. Na talerzach rozłóż bób, obok nasiona i nałóż po dużej łyżce jogurtu. Posyp odrobiną soli i pieprzu.
Tagliatelle z brokułami
Weź:
- brokuły
- cebulę
- duży ząbek czosnku
- ¼ szklanki oliwy extra virgin
- 3 fileciki anchois
- małą garść kaparów
- kilka gałązek pietruszki
- łyżkę soku z cytryny
- gałązkę rozmarynu
- makaron tagliatelle
- parmezan
Brokuły podziel na małe różyczki, wrzuć do wrzątku i blanszuj 5 minut, odcedź. Cebulę pokrój w drobną kostkę, anchois, kapary i czosnek drobno posiekaj. Ugotuj makaron. Rozgrzej oliwę na patelni, wrzuć brokuły i smaż, mieszając dwie minuty. Dodaj pokrojone składniki, mieszaj i smaż jeszcze 3 minuty. Wrzuć posiekaną natkę i rozmaryn, wlej sok z cytryny. Dodaj ugotowany makaron, zamieszaj dokładnie i podawaj posypany parmezanem.
Faszerowane cukinie z ricottą
Weź:
- 5 okrągłych cukinii (jeśli ich nie dostaniesz, zastąp je dorodnymi pomidorami lub papryką)
- puszkę karczochów w zalewie
- białą cebulę
- 3 duże pieczarki
- 400 g ricotty
- jajko
- pół szklanki soczewicy
- pół szklanki pęczaku
- pół szklanki ryżu
- litr bulionu drobiowego
- 2 gałązki bazylii
- dymkę
- 3 gałązki pietruszki
- sól i pieprz do smaku
- 2 łyżki oliwy
Zagotuj bulion. Z cukinii odetnij czubki, wrzuć wraz z resztą do bulionu i gotuj 5 minut. Wyłów, ostudź, ostrożnie usuń miąższ. Jeśli używasz pomidorów lub papryki, pomiń ten krok. Cebulę i pieczarki drobno posiekaj, wrzuć na patelnię z łyżką oliwy, przesmaż, aż zmiękną, dopraw. Do gotującego się bulionu wrzuć pęczak, po 10 minutach soczewicę, po kolejnych 10 – ryż. W sumie wszystko powinno się gotować mniej więcej pół godziny. Odcedź, przełóż do miski, dodaj cebulę z pieczarkami, posiekane zioła i ricottę oraz trochę posiekanego miąższu cukinii. Wbij jajko, wymieszaj dokładnie i dopraw. Nałóż do wydrążonych cukinii, przykryj czapeczkami i skrop oliwą. Piecz w temperaturze 180ºC przez 20 minut.
Kurczak z młodymi warzywami po tajsku
Weź:
- kurczaka
- 2 kawałki trawy cytrynowej
- gałązki tajskiej bazylii (do kupienia w sklepach z orientalną żywnością)
- kawałek imbiru wielkości kciuka
- 2 dymki
- brokuły
- 3 garści świeżego groszku cukrowego
- kilka małych cukinii
- bulwę kopru włoskiego
- 2 łyżki masła
- sól i pieprz
Nas sos:
- gałązkę trawy cytrynowej
- łyżeczkę kaparów
- pęczek pietruszki
- jajko na twardo
- 2 dymki
- gałązkę tajskiej bazylii
- 2 łyżki sosu sojowego
- pół szklanki oliwy extra virgin
Kurczaka umyj, osusz, natrzyj masłem, solą i pieprzem, odstaw. Włóż do niego trawę cytrynową, bazylię, imbir i dymki pokrojone na kawałki. Otwór zepnij wykałaczkami. Wstaw w brytfance do piekarnika rozgrzanego do 180ºC. Piecz godzinę i 15 minut. Sprawdź, czy mięso jest dobre – nakłuj udko w najgrubszym miejscu. Jeśli wypłynie klarowny sok, jest gotowe do jedzenia. Brokuły podziel na różyczki, koper pokrój w plastry. Razem z groszkiem blanszuj warzywa we wrzątku przez 7 minut, wyłów. Kiedy mięso będzie dobre, dorzuć warzywa do brytfanki i piecz jeszcze 10–15 minut. Przygotuj sos. Białą część trawy cytrynowej obierz z twardej wierzchniej warstwy, drobniutko posiekaj. Wrzuć do miksera, dodaj pietruszkę, bazylię, sos sojowy i oliwę. Zmiksuj na gładko. Osobno posiekaj kapary i jajko na twardo, wymieszaj z sosem. Polej gotowego kurczaka i warzywa.
Kisz z czarnymi oliwkami, rozmarynem i cząbrem
Weź:
- 3 garści czarnych oliwek bez pestek
- pół szklanki tłustej śmietany
- 1/5 kostki masła
- kawałek parmezanu (ok. 100 g)
- dużą gałązkę rozmarynu
- dużą gałązkę cząbru
- jajko
Na ciasto:
- 200 g mąki
- 150 g chłodnego masła
- szczyptę soli
Przesiej mąkę do miski, dodaj sól, masło „zestrugaj” nożem do mąki. Wymieszaj i wygniataj palcami, aż całe się rozetrze. Jeśli ciasto będzie zbyt suche, dodaj trochę zimnej wody. Ugnieć dobrze, uformuj kulę i wstaw do lodówki na godzinę. Rozwałkuj, wyłóż formę do kiszu. Podpiecz 15 minut w temperaturze 180ºC. Wyjmij. Oliwki pokrój na połówki, zioła posiekaj, parmezan zetrzyj na tarce. W misce rozkłóć śmietanę z jajem. Dodaj oliwki i zioła, wymieszaj. Masło pokrój na małe kawałeczki, posmaruj nim podpieczone ciasto, całość polej masą. Piecz 20 minut w 180ºC.
Minipizze ze szparagami i bobem
Weź:
- opakowanie gotowego ciasta na pizzę lub ciasta francuskiego
- pęczek zielonych szparagów
- dwie szklanki bobu
- litr bulionu warzywnego
- dużą kulę mozzarelli
- jajo
- gałązkę bazylii
- 2 łyżki oliwy extra virgin
- sól i pieprz do smaku
Ciasto rozłóż na blasze wyłożonej pergaminem do pieczenia, pokrój na kwadraty lub wytnij okręgi. Szparagi oczyść, usuń zdrewniałe końcówki. Bulion zagotuj, wrzuć szparagi, gotuj 5 minut, wyłów i odstaw. Do tego samego bulionu wrzuć bób, gotuj 10 minut. Ostudź i wyłuskaj. Mozzarellę pokrój w plastry. Jajo rozbełtaj, posmaruj ciasto. Na każdą porcję połóż 2–3 plastry mozzarelli, po kilka szparagów i trochę bobu oraz kilka listków bazylii. Dopraw solą i pieprzem, skrop lekko oliwą. Piecz 10–15 minut w temperaturze 200ºC.
Sałatka z ogórków i sera pleśniowego
Weź:
- 3 nieduże ogórki gruntowe
- małą czerwoną cebulę
- garść nasion słonecznika
- 4 łyżki oleju
- 2 łyżki białego octu winnego
- kawałek sera z niebieską pleśnią
- sól i pieprz do smaku
Ogórki obierz i obieraczką do warzyw pokrój wzdłuż w paski. Cebulę drobniutko posiekaj, wrzuć do miski, wlej olej i ocet winny, wymieszaj dokładnie, dopraw. Polej ogórki i odstaw. Na suchej patelni upraż pestki. Rozłóż na talerze ogórki, posyp pokruszonym serem i pestkami.
Zielona lazania z rukolowym pesto
Weź:
- opakowanie ciasta na lazanię
- pęczek pietruszki
- dużą cukinię
- pół kilo szpinaku
- szklankę słodkiej śmietanki 18%
- 1/3 szklanki oliwy extra virgin
- duży ząbek czosnku
- kawałek parmezanu (ok. 100 g)
- garść orzeszków pinii
- opakowanie (ok. 150 g) rukoli
- litr bulionu z kurczaka
- sól i pieprz do smaku
Zagotuj bulion, wrzuć do niego szpinak, blanszuj 5 minut, odcedź i odciśnij dokładnie. Odłóż, dopraw solą i pieprzem, dodaj posiekaną natkę pietruszki. Cukinię zetrzyj na tarce o grubych oczkach, przesmaż na łyżce oliwy na patelni, dopraw i odstaw. Na suchej patelni upraż orzeszki pinii, wrzuć do miksera razem z rukolą, czosnkiem i oliwą. Zmiksuj pesto. W osobnej misce wymieszaj utarty parmezan ze śmietanką, dodaj 3 łyżki bulionu. Na dno żaroodpornego naczynia nalej odrobinę bulionu, połóż warstwę ciasta. Przykryj cienką warstwą szpinaku, na nim połóż odrobinę pesto i polej kilkoma łyżkami śmietanki z parmezanem. Przełóż ciastem i układaj kolejną warstwę z cukinią, ponownie dodając pesto i podlewając sosem. Na górze musi być warstwa ciasta. Polej ją resztką sosu. Jeśli masz wrażenie, że potrawa jest zbyt sucha, dolej do naczynia trochę bulionu. Piecz 30 minut w temperaturze 200ºC.
Zupa z zielonego groszku z miętą
Weź:
- kilo zielonego groszku (świeżego lub mrożonego)
- litr bulionu drobiowego
- pół szklanki słodkiej śmietanki 12%
- 3 grube plastry wędzonego boczku
- 3 gałązki mięty
- 3 łyżki oliwy z oliwek
- 3 kromki żytniego chleba
- sól i pieprz do smaku
W garnku rozgrzej oliwę, wrzuć wyłuskany groszek, przesmaż 3 minuty, mieszając. Odsyp szklankę, resztę zostaw w garnku i dolej bulion. Wrzuć miętę, gotuj 5 minut. Dolej śmietankę, zamieszaj i zmiksuj wszystko na gładko. Wlej do garnka, dodaj odłożony groszek, trzymaj na małym ogniu. Boczek pokrój w kostkę, usmaż skwarki, zdejmij z patelni. Na pozostałym tłuszczu zrób grzanki z chleba. Rozlej zupę do miseczek, posyp grzankami i skwarkami. Smakuje również jako chłodnik.
Tekst: Cote Sud, Stanisław Gieżyński
Fotografie: Cote Sud/East News