Słynny wzór: chevron

Design

Niby zwykły wzorek, ale historię ma bardzo długą...

Skąd ta nazwa

Prawdopodobnie od francuskiego chèvre – koza. Wzór skojarzył się komuś ze śladem, jaki zostawia kozia raciczka, a że koza po francusku brzmi szlachetniej niż po łacinie (capra), nazwa szybko się przyjęła – opowiada Małgorzata Podkańska, historyk sztuki. Chevron po francusku oznacza też krokiew, od wieków występował w heraldyce – odwrócone V było symbolem domu, schronienia, bezpieczeństwa. W średniowieczu feudałowie nadawali go najbardziej zasłużonym w walce rycerzom. Zdobi na przykład znany herb Abdank, którym pieczętował się m.in. hetman kozacki Bohdan Chmielnicki. – Warto zaznaczyć, że chevron to nie tylko wzór, lecz również rodzaj splotu tkackiego, czyli popularna jodełka – dodaje historyk sztuki.

Gdzie można zobaczyć

Małgorzata Podkańska: Po raz pierwszy pojawił się na ceramice neolitycznej, potem w Knossos (3 tysiące lat temu). Znajdziemy go też w architekturze romańskiej – na dziedzińcu katedry w Monreale na Sycylii stoją dwie kolumny zdobione właśnie chevronem. Poza tym wzór występuje też na pagonach polskich mundurów i na rękawach mundurów brytyjskich oraz amerykańskich.

{google_adsense}

To podobno Napoleon jako pierwszy wprowadził chevron do wojskowości: jedno V oznaczało 7 lat służby. Ciekawostka: dwa odwrócone V ma w logo Citroën. Założyciel marki, André Citroën (swoją drogą, jego matka urodziła się w Polsce), zanim zajął się samochodami, zbił fortunę na opatentowanej metalowej przekładni do koła młyńskiego, której zęby przypominały V.

Kto go rozsławił

Modę na chevron zapoczątkował w latach 70. Ottavio Missoni. Kolekcja ubrań Target z abstrakcyjnym zygzakiem w intensywnych kolorach sprzedała się podobno w 24 godziny. Od tamtej pory to jeden z częściej używanych ornamentów Missoniego: na t-shirtach, torbach, poduszkach, pledach. Trzy lata temu włoski dom mody chevronem ozdobił nawet ramę roweru. Ten wzór jest też znakiem rozpoznawczym projektanta tkanin Roberta Kaufmana i brytyjskiej marki Riley Blake. – Ale w modzie i we wnętrzach pojawiał się już wcześniej: na XVIII-wiecznych tkaninach obiciowych, biedermeierowskich portmonetkach czy na dzianinie z lat 20. – mówi Małgorzata Podkańska.

Opracowała: Monika Utnik-Strugała
Zdjęcia: Andreas von Einsiedel/East News, Ed O'Riley/Gallo Images, Little Room, Picture Press/East News, Signature Prints 

Film: pokaz mody Missoni z 1984 roku. Na końcu sukienki ze wzorem chevron.