Budzi sprzeczne odczucia. Jest rośliną ozdobną i jadalną, a jednocześnie uporczywym chwastem. Poprawia przemianę materii i reguluje zaburzenia trawienia, ale powoduje też wzdęcia i gazy… Jeść czy nie jeść? Sadzić czy nie?
Topinambur niejedno ma imię. Wołają na niego: karczoch jerozolimski, trufla kanadyjska, gruszka ziemna, słonecznik bulwiasty lub po prostu – bulwa. Pochodzi z Ameryki Północnej, ale rośnie na wielu kontynentach. Jedni traktują go jako roślinę jadalną, inni pastewną, a jeszcze inni – ozdobną.
Są i tacy, którzy uważają go za chwast: z łatwością odrasta i dziczeje z upraw, rozprzestrzeniając się niczym barszcz Sosnowskiego czy rdest. Jednak topinambur bije je na głowę swoimi właściwościami!
Topinambur: właściwości
Słonecznik bulwiasty składa się w 17% z inuliny, przekształcającej się w cukier prosty. Z tego powodu jest wprost idealny dla cukrzyków i osób pragnących zrzucić zbędne kilogramy. Pomaga regulować zaburzenia metaboliczne, poprawia przemianę materii, utrzymuje właściwą mikroflorę jelit.
Bulwy topinamburu są bogatym źródłem potasu, żelaza, miedzi i magnesu, zawierają też witaminy A, B1, B2, B6, C i E. Nie zawierają za to tłuszczu ani cholesterolu.
Topinambur: uprawa
Topinambur nie ma właściwie wymagań co do gleby, nie potrzebuje też specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Dobrze znosi za to mrozy i upały.
{google_adsense}
Bulwy sadzimy w marcu-kwietniu. Niezbyt gęsto, bo mocno się rozprzestrzeniają. Zbieramy od października do wczesnej zimy, tj. do momentu zamarznięcia ziemi, a potem jeszcze wiosną, bo warzywo potrafi przezimować.
Topinambur kwitnie na przełomie lata i jesieni, od sierpnia nawet do listopada. Kwiaty są żółte. Wyglądają jak małe słoneczniki. Nie pachną, ale są piękne i przyciągają pszczoły oraz motyle.
Topinambur: jak go jeść
Jadalną częścią topinamburu są podziemne bulwy. Wyglądają jak cebulki kwiatów albo pofałdowane ziemniaki. Smak mają lekko orzechowy, słodkawy, trochę jak rzodkiewka. Można je gotować, piec i smażyć.
Topinambur można też chrupać na surowo, ale ze skutkiem ubocznym: z powodu dużej zawartości inuliny powoduje u niektórych wzdęcia i wzmożoną produkcję gazów jelitowych.
Topinambur: przepisy
Pieczony topinambur
składniki:
* 10-15 bulw topinamburu
* 3 łyżki oleju i/lub oliwy z oliwek
* kilka gałązek świeżego rozmarynu
* kilka gałązek świeżego tymianku
* sok z cytryny
* cebula
* sól, pieprz
Bulwy topinamburu obrać, umyć i pokroić. Cebulę obrać i pokroić. Ułożyć razem w naczyniu do pieczenia. Skropić sokiem z cytryny, posypać solą i pieprzem, przykryć przyprawami, polać oliwą. Piec ok. 25 min w temp. 180 st. C.
Więcej przepisów z topinamburem znajdziesz tu:
>> Zupa grzybowa z pieczonym topinamburem
>> Sałatka z brukselki i topinambura
>> Ciasteczka rybne w sosie tatarskim z zimowymi warzywami
KN
fot. shutterstock, pixabay